Τον «κ. Αλέκο» τον γνώρισα ως μαθητής, από την πρώτη κιόλας μέρα που πάτησα στην αυλή του ιστορικού μας Κοινοτικού Σχολείου, του Αφερωφείου Σχολείου Αλεξανδρείας. Από την πρώτη στιγμή που τον γνώρισα, τον συμπάθησα . Περνώντας τα χρόνια, τον εκτίμησα πολύ. Μεγαλώνοντας, τον σεβάστηκα ακόμα περισσότερο.
Θα γέμιζα αρκετές σελίδες αν αναφερόμουν εκτενώς στην πολύτιμη και αναντικατάστατη συμβολή του, ως ενεργού και δραστήριου μέλους του δυναμικού των Σχολείων μας. Στην προσφορά του, στην εύρυθμη λειτουργία των εργαστήριων Φυσικής και Χημείας, στις πολλές και εμπεριστατωμένες γνώσεις του, στην πείρα του, και κυρίως, στην απεριόριστη αγάπη που έτρεφε για τα βιβλία, στον ζήλο του για την συντήρηση τους.
Δεν μπορώ να ξεχάσω την φροντίδα και την αγάπη που έδειχνε και για την συλλογή των βιβλίων, εφημερίδων και περιοδικών του αείμνηστου Ευγένιου Μιχαηλίδη, που φιλοξενείτε στην βιβλιοθήκη του πρώτου ορόφου του Προξενείου μας. Εκεί φρόντισε όχι μόνο να συντηρεί και να διαφυλάσσει τον πνευματικό αυτό πλούτο ,αλλά τον είχε ταξινομήσει τόσο καλά που έβρισκες ,ότι ήθελες από την έντυπη ιστορία του Αλεξανδρινού και εν γένει του Αιγυπτώτικου ελληνισμού, αμέσως.
Δεν θα σταθώ στην σπάνια ακεραιότητα του χαρακτήρα του, ούτε στην στοργή με την οποία περιέβαλλε ό,τι αφορούσε το «Ελληνικό Τετράγωνο», ούτε καν στην στενή και εποικοδομητική συνεργασία που είχαμε, στα θέματα των Σχολείων μας και της Κοινότητάς μας.
Θα σταθώ όμως, στον ιδιαίτερο χαρακτήρα του, η μάλλον θα έλεγα στον απόμακρο χαρακτήρα του, και στην απαράμιλλη σιωπή του...
Με τον Αλέκο τον Βλάχο επί μακρά σειρά ετών, ανταλλάσαμε σχεδόν καθημερινώς, την καλημέρα μας και τους χαιρετισμούς μας.
Αρχικά στο Σχολείο, αργότερα στα Γραφεία της Κοινότητος, στην Βιβλιοθήκη του Σχολείου μας, στο Χημείο, στην Αίθουσα «Ιουλίας Σαλβάγου», στις αυλές του τετραγώνου μας….. παντού.....
Αεικίνητος , δραστήριος, ακούραστος και… αμίλητος. «Έσω έτοιμος» και «πανταχού παρών».
Με τα χρόνια που περνούσαν, σταδιακά «κτιζόταν», μια συμπάθεια, μια φιλία, με κάποια αδιόρατα ίχνη οικειότητας...
Αυτή η σιωπηλή του στάση όμως, προσωπικά με προβλημάτιζε, μου προκαλούσε την περιέργεια και την προσοχή.
Όπως προείπα, υπήρχαν οι ενδείξεις μιας αμφίδρομης «περιρρέουσας» συμπάθειας. Για αυτό, προσπάθησα πολλές φορές να του πιάσω την κουβέντα. Εκείνος όμως συνέχιζε να με χαιρετά, με το χαμόγελο του, με το βιαστικό κούνημα του κεφαλιού του, και με μία επιταχυνόμενη κίνηση του σώματος του, έτσι ώστε να καταλάβω, ότι εκεί τέλειωνε η κουβέντα. Έλα όμως.. που στα μάτια του έβλεπα ότι είχε τη διάθεση να μιλήσει, να συζητήσει...
Αυτή η σχέση των τυπικών χαιρετισμών κράτησε πολλά χρόνια. Πάντα όμως, κυνηγούσα την ευκαιρία να «σπάσω τον πάγο» και πάντα αναρωτιόμουν πως θα μπορούσε να γίνει αυτό.
Και να που κάποια μέρα, νέος Κοινοτικός Επίτροπος θα πρέπει να ήμουν τότε, τόλμησα μετά την καλημέρα μας, ευθέως και ευθαρσώς να τον ρωτήσω « κ. Βλάχο εκτός από πειράματα σε δοκιμαστικούς σωλήνες, καφέ κάνει το Χημείο σας;»
Με έκπληξη άκουσα να μου απαντά «Γιατί ήρθες ποτέ, τόσα χρόνια που με ξέρεις, να πιεις έναν καφέ;» Αμήχανος αρκετά, τον ακολούθησα στο «βασίλειό» του. Εκεί, μόλις έμπαινες ήταν το Γραφείο του, κάτι σαν εργαστήριο, κάτι σαν αίθουσα Μουσείου, αυτό όμως ήταν το απόρθητο κάστρο του, αυτός ήταν ο μικρόκοσμός του.
Καφέ στο κάστρο αυτό ποτέ δεν ήπια…!. Tσάϊ μου έφτιαχνε πολλές φορές με νερό που το έβραζε μέσα σε έναν φαρδύ δοκιμαστικό σωλήνα, πάνω σε μια δυνατή φλογίτσα που έβγαινε από τον μαρμάρινο πάγκο των πειραμάτων χημείας και φυσικής...
Εκεί όμως είχα την τύχη και την εξαιρετικά πολύτιμη εμπειρία να γνωρίσω έναν άλλο, ένα διαφορετικό, Αλέκο Βλάχο.
Ομιλητικό και πνευματώδη, συμπαθή, πολυπράγμονα, με μια ιδιαίτερη μόρφωση, με σπουδή για την ζωή. Καλοσυνάτο, φιλόξενο και πλακατζή. Καθόμουν, σένα ψηλό σκαμνί του χημείου και τον άκουγα προσεκτικά, τον ρωτούσα, μου έλεγε... μου έλεγε, για όλα και για διάφορα.
Αυτές οι συναντήσεις, «να πιούμε καφέ κ. Βλάχο» καθιερώθηκαν, για πολλά χρόνια και σε τακτά χρονικά διαστήματα, δυο φορές την εβδομάδα τουλάχιστον.... Μου άρεσε να τον ακούω, μου άρεσε που μέσα από το «βασίλειο» του, μου αποκάλυπτε σπάνια δείγματα ταριχευμένων εντόμων, φυτά μέσα σε μπουκαλάκια να βλαστίζουν, διάφορα πετρώματα, ενδιαφέροντα βιβλία. Θυμάμαι και τις λεπτές, ειδικά φτιαγμένες γυάλινες διαφάνειες βιολογίας και φυτολογίας , που τις βλέπαμε ξανά και ξανά κάτω από το μικροσκόπιο... και αλλά πολλά ...
Μετά αρχίζαμε την συζήτηση, με ζέση μου μιλούσε ο «κ. Αλέκος» για το μέλλον των Σχολείων, την Κοινότητα, για το τετράγωνο, για τις Εκκλησίες, την Σαλβάγειο Σχολή. καθώς και για τους παλιούς εκπαιδευτικούς, που πέρασαν από τα σχολεία μας. Πάντα είχε ένα καλό λόγο να πει, κάποιες φορές μου έλεγε και για τους παλιούς του φίλους. Μετά άρχιζε να αναπολεί το νησί του, λες και κάθε καλοκαίρι το περνούσε εκεί… Συμπτωματικά από το ίδιο νησί ξεκίνησαν οι πρόγονοί μας να έρθουν στου Μέγα Αλέξανδρου την πόλη, από την Λήμνο. Ξαφνικά έκλεινε την συζήτηση. Εκεί τελείωνε η δίωρη ή τρίωρη συνάντηση μας , με ένα κούνημα του κεφαλιού του, με το ευγενικό χαμόγελο του. Καταλάβαινα, ότι ήρθε ώρα που έπρεπε να φύγω.
Ένας πολύ καλός επιμελητής ήταν ο Αλέκος ο Βλάχος, ήταν όμως μόνο επιμελητής; Ή ήταν ένας φιλοσοφημένος, ευαίσθητος, αλλά και σύνθετος χαρακτήρας;
Πολλά θα μπορούσαμε να πούμε ότι ήταν. Προσωπικά θα τον χαρακτήριζα, ως έναν ευσυνείδητο, επιμελή, ευγενή και τίμιο άνθρωπο, αφοσιωμένο στο έργο του, μορφωμένο, υπομονετικό , καλοσυνάτο, πρακτικό και απλό.
Θα τον χαρακτήριζα επίσης ως τη «ζωντανή συνείδηση του Ελληνικού τετραγώνου του Chatby».
Δεν είναι καθόλου τυχαίο, που το όνομα του ταυτίστηκε με το Αφερώφειο Κοινοτικό Σχολείο μας, στην Αλεξάνδρεια.
Πόσοι και πόσοι άραγε σας έχουν ρωτήσει «πώς πάνε τα Σχολεία μας στην Αλεξάνδρεια ; Το Αφερώφειο έχει πολλά παιδιά ; και ο Κύριος Βλάχος ; καλά είναι...» ; .
Καλά είναι τα Σχολεία μας, όμως πολύ τους λείπει ο «κ. Βλάχος» και σε μας ακόμα περισσότερο, μας λείπεις «κ. Αλέκο»...
Ας μου επιτραπεί να εισηγηθώ, στον φίλο Πρόεδρο της Ελληνικής Κοινότητας Αλεξανδρείας, και σε όλη την αγαπητή Κοινοτική Επιτροπή, να καθιερώσει μία τουλάχιστον υποτροφία για τους Αποφοίτους των Κοινοτικών μας Σχολείων, με την ονομασία «Αλέκος Βλάχος».
Έτσι ώστε το Ελληνικό Κοινοτικό Τετράγωνο μας, έστω για μια φόρα τον χρόνο και κάθε χρόνο, να μην αισθάνεται μόνο. Μαζί του, εκείνη την ημέρα θα είναι παρών και ο «Κύριος Αλέκος» του.
Στέφανος Π. Ταμβάκης
Δημοσιεύτηκε στο ΝΕΟ ΦΩΣ του Καίρου και στο περιοδικό ΠΑΝΑΙΓΥΠΤΙΑ